jeden przez drugiego
  • mieszkańcy Odessy i Saragossy
    29.06.2012
    29.06.2012
    Szanowna Poradnio!
    Interesuje mnie różnica w pisowni nazw mieszkańców Odessy i Saragossy. Według SPP pod red. J. Grzeni są to kolejno: odessyjczyk i saragosyjczyk. Dlaczego w drugim przypadku zrezygnowano z podwójnego s?
    Pozdrawiam
    Michał M.
  • między + biernik oraz między + narzędnik

    4.05.2022
    4.05.2022

    Szanowni Państwo!

    Piszę do Państwa, ponieważ chciałbym zapytać, czy w ogóle istnieje jakaś różnica znaczeniowa pomiędzy „między + biernik” a „między + narzędnik”?

    Poniżej przedstawiam przykładowe zdanie, które stało się przyczyną moich rozważań.

    „Swój wolny czas dzielą starannie między zakupy, dzieci i rozrywkę”. (biernik)

    „Swój wolny czas dzielą starannie między zakupami, dziećmi i rozrywką”. (narzędnik)

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem

  • mnożyć
    18.04.2012
    18.04.2012
    Dzień dobry,
    czy wyrażenie pomnożyć przez jest poprawne? Używane jest ono powszechnie, także w środowiskach akademickich. Jednak przecież dziesięć przez dwa to pięć, a dziesięć razy dwa to dwadzieścia. W moim odczuciu mnożyć powinno się jedynie razy. Czy jestem w błędzie?
    Pozdrawiam serdecznie i dziękuję.
    Józef Rak
  • Naturalna metaforyczność języka

    21.12.2023
    21.12.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).

    Przykładowo:

    Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...

    Spółka wręcza pismo...

    Urząd może zebrać informacje...

    Firma myśli, iż...


    Pozdrawiam

    Tomasz P.

  • nazwa Meðugorje w polszczyźnie
    13.05.2008
    13.05.2008
    Słownik nazw własnych podaje pisownię Medjugorie i kwalifikuje nazwę jako nieodmienną. W Internecie w polskich tekstach obok wersji słownikowej (i oryginalnego Meðugorje) występują również warianty Medziugorje, Medjugorje i Medziugorie, wszystkie dość liczne, a nierzadko odmieniane (np. Echo Medziugorja, w Medziugorju; odmianę można znaleźć w tytułach książek, np. Listy z Medziugorja). Czy wszystkie te warianty – plus odmianę – uznać za dopuszczalne?
  • nazwisko Karp
    27.09.2004
    27.09.2004
    Zmarł Marek Karp. Gazeta Wyborcza przez jakiś czas odmieniała: Marka Karpa. Ostatnio zmienili na: Marka Karpia. Która forma jest prawidłowa?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • nefryt, jadeit
    23.12.2015
    23.12.2015
    Dlaczego nazwa ważnego w chińskiej mitologii kamienia 玉 w innych językach tłumaczona jest jako jadeit, a w polskim jako nefryt (por. Nefrytowy Cesarz)? To dwa różne minerały. Czy mając na uwadze polską tradycję nazewniczą można tłumaczyć angielski tytuł gry Jade Empire (inspirowanej chińskimi legendami) jako Nefrytowe Cesarstwo czy też musi być ono jadeitowe? Czy drugi człon można zapisać wielką literą, skoro chodzi o nazwę krainy (jak np. Państwo Środka)?
    Pozdrawiam
    Dariusz
  • nimfy
    13.11.2006
    13.11.2006
    1. Czy nimfa jest boginią? 2. Czy Io była nimfą?
    Mała encyklopedia kultury antycznej (PWN, 1990) mówi, że nimfy „uważane za córki Zeusa” to „boginie niższego rzędu” – a te od innych ojców?
    Czy nazwanie bogini niższego rzędu boginią bez przydawki jest nadużyciem? (Por. mistrz świata i mistrz świata juniorów).
    Do nimf zaliczono m.in. córki Okeanosa. Io była jego wnuczką przez ojca Inachosa. Nimfą nazywa Io tylko Wikipedia, inne (PWN, Kopaliński) omijają to słowo. Stąd wątpliwości.
  • Od dwóch do czterech lat, ale 2–4 lata
    22.11.2018
    22.11.2018
    Dzień dobry!
    Mam pytanie o odmianę rzeczowników po zakresach liczbowych. Czy poprawny będzie np. zapis 22–34 lata, czy 22–34 lat (‘od dwudziestu dwóch do trzydziestu czterech lat’)? Intuicyjnie czuję, że w przypadku liczb, po których forma jest taka sama (3–4 lata), powinna ona pozostać, ale w przypadku liczb skutkujących dwiema różnymi formami już się gubię, zwłaszcza gdy pojawi się jeszcze jakieś słowo, np. przez 12–24 tygodni(e).
    Z góry dziękuję za przybliżenie zasad w tej kwestii.
  • Odmiana a forma nazwisk
    22.06.2018
    22.06.2018
    Szanowna Pani,
    mamy jeszcze jedno pytanie odnośnie udzielonej przez Eksperta odpowiedzi.
    Zgodnie z rozporządzeniem, nazwisko może zostać przyjęte w formie męskiej lub żeńskiej. Czy istnieją jednak jakieś zasady odnośnie tego kiedy przyjąć formę męską, a kiedy żeńską?
    Z odpowiedzi udzielonej przez prof. Miodka (https://plus.nto.pl/magazyn/a/prof-jan-miodek-nazwiska-trzeba-odmieniac,4161843) można wywnioskować że jeżeli można odmienić jakieś nazwisko to należy to zrobić. Podobną informację można znaleźć np. w publikacji:
    http://www.nazwiska.pawlowice.pl/menu/zasady1.pdf
    Będziemy wdzięczni za odpowiedź.

    Z wyrazami szacunku,
    Adam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego